تحلیل حقوقی علل قانون گریزی در نظام جمهوری اسلامی ایران

نویسنده: Dr.Hoghoughi تاریخ: 22 آبان 1395 بازدیدها: 6701 نظرات: 0

تحلیل حقوقی علل قانون گریزی در نظام جمهوری اسلامی ایران

دکتر سید احمد حبیب نژاد،استاد یارگروه حقوق عمومی،دانشکده حقوق، پردیس فارابی دانشگاه تهران

:محمدصادق حقوقی اصفهانی،دانشجوی مقطع کارشناسی ارشد حقوق عمومی دانشگاه آزاد اسلامی واحد تهران مرکزی

کلیدواژه ها   :    قانون،مردم ایران،علل قانون گریزی، عوامل حقوقی،اصل حاکمیت قانون

چکیده

نظامی که داعیه اسلامی بودن را دارد،نهایت سعی خویش را در به حداقل رساندن قانون گریزی افراد در جامعه  بنماید و سعی در قانون پذیر نمودن شهروندان خویش با  در نظر گرفتن شرایط زمان و مکان بدارد.

 قانون همزاد آدمی بوده است ومادامی که انسان شروع به زندگی اجتماعی نموده است،به نوعی گام در جهت تنسیق و تعریف روابط خویش با یکدیگر نموده است.این عجیب است که قانون گریزی نیز چنین عمری دارد. در هر دوره تاریخی دلایل متعددی برای قانون گریزی وجود داشته است و دارد و خواهد داشت مانند:عوامل سیاسی،اقتصادی،اجتماعی و فرهنگی که هریک از این عوامل در جوامع مختلف،میزان و جهتش متفاوت است و بعضا می توان گفت سلسله و مجموعه ای از این عوامل مسبب قانون گریزی و هنجار شکنی خواهدشد؛

قانون گریزی یک ناهنجاری است که حتما باید برطرف شود. مخصوصا در دنیای امروز اگر قانون گریز ینهادینه شود، امکان توسعه بصورت یکنواخت و پایدار در تمامی عرصه ها وجود نخواهد داشت.با توجه به مقدمه قانون اساسی نظام جمهوری اسلامی ایران که ویژگی بارز مبارزات و انقلاب مردم ایران را علیه نظام ستم شاهی،«مکتبی بودن»و«شیوه حکومت اسلام» می داند،از همین رو مطلوبست تا قوانین و مقررات موضوعه براساس موازین اسلامی،تقنین شده و اصول مترقی اسلام نیز از طریق قوه مجریه به مرحله اجرا گذاشته شود.

همین امر دربادی امر،سهل و ساده بنظر می رسد اما ظرائف زیادی در بحث تقنین تا اجرامتصور خواهد بود؛زیرا اگر شرایط  چهارگانه در نظر گرفته نشود(اجتماع،فرهنگ،اقتصاد،سیاست)،آثار و تبعات سوء در پی خواهد داشت که می توان عبور افراد از خطوط قرمز جامعه را یکی از تبعات منفی این امر دانست.

مقدمه

با توجه به اینکه نظام جمهوری اسلامی ایران،نظامی است که بر آمده از انقلاب بوده است و از ارکان آن،که به صراحت در قانون اساسی نیز به آن اشاره شده است،مکتبی بودن،مردمی بودن،داشتن رهبری دینی،بازگشت به آموزه های دین مبین اسلام بوده است و بر همین اساس،ملت ایران،در همه پرسی سال1357،بارأّّی 98%به آن آری گفتند؛از همین رو،بنطر می رسد موارد فوق،از نیاز ها و ملزومات ملت بوده است که به قانون اساسی بر این اساس نگارش شده است،رای داده اند و قدر مسلم،از آن جایی که قانون اساسی که بعنوان یک میثاق ملی محسوب می شود،مطلوبست تا حداقل هایی در این باب رعایت شده و در صورت عدول وتخلف از این اصول،راهی باشد تا این فواصل از بین رفته تا مردم با قوای حاکمه،احساس بیگانگی و عدم تعلق نکنند.

از همین رو،آسیب شناسی و در تظر گرفتن خواسته های ملت به عنوان والیان نعمت حکام،از ضروریات یک نظام قلمداد می شود.مضافآ برااینکه نظام جمهوری اسلامی ایران،نظامی است که داعیه جهانی شدن و ارسال پیام اسلام را به سراسر دنیا را دارد.

ازهمین رو جا دارد که با رجوع به متن جامعه و آسیب شناسی دقیق پدیده های اجتماعی،سعی در وضع قوانین منطبق با روحیات قاطبه مردم و همچنین اصلاح قوانین گذشته گرفت.

ادامه مطلب ...

حقوق،آزادی و دولت الکترونیک

نویسنده: Ghatrebaran تاریخ: 25 خرداد 1395 بازدیدها: 6764 نظرات: 0

حقوق، آزادی و دولت الکترونیک 

  * علیرضا علیداد                                                                                      

   * وکیل دادگستری                                                                                     

*کارشناس ارشد حقوق خصوصی

چکیده:

آزادی واژه مقدسی میباشد که تمامی انسانها و بشریت در طلب آن بوده و برای بدست آوردن آن،همواره ممارست و تلاش میکرده‌اند.این واژه آنقدر مهم است که کم‌تر‌ کـشوری‌ را مـی‌توان یافت که چند اصل از قانون اساسی خود را به تبیین آن اختصاص نداده‌ باشد.

پیشرفتهای چشمگیر جهانی و دسترسی همگان به فناوری اطلاعات طی سالهای اخیر، روابط میان شهروندان‌ و مدیریت‌ دولتی را دچار تحولی بنیادین نموده است. بسیاری از دولتها درصددند تا با بهره گیری از فناوری اطلاعات در راستای تغییر و اصـلاحات در قلمرو سرزمینی خود اقدام‌ نمایند.یـکی‌ از جلوه‌های اصلی کاربرد فناوریهای نوین اطلاعاتی و ارتباطاتی مورد توجه دولتها، مفهوم‌ دولت‌ الکـترونیک‌ اسـت. مـزایای فراوان حاصل از تحقق ایدة دولت الکترونیک بسیاری از دولتها را بر آن‌ داشته است تا با سرمایه‌گذاریهای کـلان در زمینه‌های فناوری اطلاعات و ارتباطات، به‌ سمت تحقق اندیشة دولت‌ الکترونیک‌ حرکت نمایند.با توجه به اهمیت دولت الکترونیک و کارکرد آن در رابطه با آزادی افراد و حقوق آنها، در این مقاله سعی بر آن داریم که رابطه این سه را به طور کامل مورد بررسی قراردهیم.

کلمات کلیدی:دولت الکترونیک، آزادی، حقوق افراد، آزادی اطلاعات.حرمت افراد

ادامه مطلب ...

حقوق شهروندي و تفتيش و بازرسي خودرو ها بدون كسب اجازه مخصوص از مقام قضايي

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 15 اردیبهشت 1395 بازدیدها: 5608 نظرات: 0

ادامه مطلب ...

بررسی تطبیقی تقلب در انتخابات از دیدگاه حقوق کیفری ایران و سایر کشورها

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 19 اسفند 1394 بازدیدها: 5160 نظرات: 1

بررسی تطبیقی تقلب در انتخابات از دیدگاه حقوق کیفری ایران و سایر کشورها 

فهرست مطالب

چکيده ۱

فصل اول: کليات و مفاهيم

۱-۱-مقدمه ۳

۱-۲-بيان مساله ۷

۱-۳-اهداف تحقيق ۷

۱-۳-۱-هدف اصلي ۷

۱-۳-۲-هدف هاي فرعی ۷

۱-۴-سوال هاي تحقيق ۷

۱-۴-۱-سوال اصلي ۷

۱-۴-۲-سوال هاي فرعی ۷

۱-۵-فرضيه هاي تحقيق ۷

۱-۵-۱-فرضيه اصلي ۷

۱-۵-۲-فرضيه  هاي فرعی ۷

۱-۶-تعاريف تحقيق ۸

۱-۶-۱-انتخابات ۸

۱-۶-۲-تقلب ۸

۱-۶-۳-جرائم

فصل دوم: تخلفات انتخاباتی از دیدگاه حقوق

۲-۱-تقلب انتخاباتي ۱۰

۲-۲-جرايم ۱۳

۲-۳- تخلفات ۱۳

۲-۳-۱-تخلف اداري وانظباطي ۱۳

۲-۴-تفاوت تخلفات  و جرايم انتخاباتي ۱۳

۲-۵-جرايم و تخلفات انتخاباتي ۱۴

۲-۵-۱- مصاديق جرايم و تخلفات انتخاباتي ۱۵

۲-۵-۲- تخطي ۱۵

۲-۵-۳-تخلف ۱۶

۲-۶- عناصر تشکيل دهنده جرايم انتخاباتي ۱۷

۲-۷-ماهيت و مباني جرم انگاري جرايم انتخاباتي ۱۸

۲-۷-۱-اصل ضرر ۱۹

۲-۷-۲- اصل پدر سالاري حقوقي ۱۹

۲-۷-۳-اصل اخلاق‌گرايي حقوقي ۱۹                                                                                         

۲-۸-مجازات و ضمانت اجراي جرايم و تخلفات انتخاباتي ۲۱

۲-۸-۱-ضمانت اجراي کيفري و و ضعي ۲۱

۲-۸-۲-ضمانت اجراي کيفري، تأديبي ۲۲

۲-۸-۳- ضمانت اجراي اخطار، جريمه نقدي وانفصال از خدمت ۲۲

۲-۹-ضمانت اجراي جرايم انتخاباتي ۲۲

فصل سوم: نتیجه گیری و پیشنهادات

نتيجه گيري ۴۸

پيشنهادات ۴۹

منابع ۵۰

چکيده

هدف از اين پژوهش بررسي تقلب در انتخابات از ديدگاه حقوق کيفري ايران و ساير کشورها مي باشد روش تحقيق مورد مطالعه به صورت کتابخانه اي مي باشد انتخابات به معناي مجموعه عمليات و مکانيسم گزينش متصديان اعمال قدرت سياسي  توسط شهروندان، در نظام سياسي مردم سالار از اهميت بسيار بالاي برخوردار است، در واقع انتخابات نماد مردم سالاري، وسيله براي مهار قدرت، تحقق بسياري از اصول قانون اساسي و تضمين کننده حقوق شهروندي به شمار مي¬آيد. قانون¬گذار  نيز با درک اهميت «انتخابات» براي تضمين سلامت و مشروعيت آن، رفتارهاي مخل انتخابات را بر اساس معيارهاي چون ضرر، سرزنش اخلاقي، تقبيح اجتماعي و مصلحت ملي و بين‌المللي، تحت سه عنوان کلي؛ «تخطي»، «تخلف» و «تقلب» در قانون انتخابات و ساير قوانين جرم‌انگاري و ضمانت اجراهاي کيفري و وضعي براي مرتکبان آن پيش بيني کرده است.

کلمات کليدي: تقلب، انتخابات، جرايم، تخلفات، ضمانت اجرا،حقوق کيفري، قانون.

ادامه مطلب ...

مرز شناسی حقوق بشر و حقوق شهروندی

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 17 دی 1394 بازدیدها: 8408 نظرات: 0

مرز شناسی حقوق بشر و حقوق شهروندی

 مقدمه

 بخش اول: مبانی حقوق بشر و شهروندی

 فصل دوم: مبانی حقوق بشر و شهروندی در اسلام

 بخش دوم: مفهوم حقوق بشر و حقوق شهروندی با تأکید بر مرزشناسی میان آن دو

 فصل اول: مفهوم حقوق بشر و حقوق شهروندی

 فصل دوم: مرز میان حقوق بشر و حقوق شهروندی

 جمع بندی و نتیجه گیری:

 پی نوشت ها:

ادامه مطلب ...

صیانت از حقوق شهروندی

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 25 آبان 1394 بازدیدها: 8163 نظرات: 0

صیانت از حقوق شهروندی

نویسنده : سید حسین همایون مصباح

کلمات کلیدی : حقوق شهروندی، روشهای صیانت، حقوقی - قضایی، اجتماعی، سیاسی، فرهنگی، اخلاق

مقدمه

حقوق شهروندی

صیانت از حقوق شهروندی

1. ساز و کار فرهنگی

2. ساز و کار حقوقی - قضایی

3. ساز و کار سیاسی

4. ساز و کار اخلاقی

5. ساز و کار اجتماعی

نتیجه

منابع

پی نوشت ها

ادامه مطلب ...

حقوق شهروندی و ضمانت های نقض آن در نظام حقوقی ایران

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 17 آبان 1394 بازدیدها: 8793 نظرات: 1

حقوق شهروندی و ضمانت های نقض آن در نظام حقوقی ایران

67 صفحه

فهرست مطالب

چکیده ..................4

مقدمه........................5

فصل اول: حقوق شهروندی و مصادیق آن..........7

گفتار اول: مفهوم حقوق شهروندی.....9

گفتار دوم: مصادیق حقوق شهروندی.....15

الف: حقوق مدنی.....16

ب: حقوق سیاسی...........17

ج: حقوق اجتماعی.............18

فصل دوم: نقض حقوق شهروندی و ضمانت اجراهای نقض آن......20

گفتار اول: نقض حقوق شهروندی در مرحله ی رسیدگی کیفری......22

الف: تعامل ضابطین با شاکیان، مظنونین و متهمین.......23
1.انواع ضابط....... 31

2.ضابطین عام..........23
2-1-   ضابطین خاص...........24

3-1-   ضابطین نظامی.....24
1.تعامل ضابطین در راستای وظیفه و امکان نقض حقوق شهروندی.....27 
2.-2- اقدامات لازم به منظور حفظ آثار و دلایل جرم......31
3.3-2- بازجویی از شاکی و متهم........33
4.1-2- اعلام وقوع جرم و جلوگیری از فرار مظنون یا متهم.....28

ب- تعامل مقامات قضایی با شاکیان، مظنونین و متهمین......35
1.مقامات دادسرا و وظایف آن ها....36
1.دادسرا و تکلیف تعقیب.....37
1.تعامل دادسرا با شاکی، مظنون، متهم در مرحله ی تحقیقات مقدماتی........38

2-تعامل قاضی با متهم در جریان دادرسی و صدور حکم......47

گفتار دوم: نقض حقوق شهروندی در مرحله ی اجرای احکام کیفری......53

الف: تعامل با مجرم در مجازات حبس......53
1.سیستم های مختلف سلب آزادی....55
1.سیستم حبس دسته جمعی یا عمومی....55

2-1-   سیستم انفرادی...55

3-1- سیستم متناوب.....56

4-1- سیستم تدریجی.....56

5-1- سیستم زندان های باز........56
1.سیستم زندان در ایران.....57

ب- تعامل در اجرای سایر واکنش های کیفری......59
1.مجازات های بدنی..........59
2.مجازات های مالی......59

نتیجه گیری......61

منابع............64

64

ادامه مطلب ...

مسئولیت مدنی دولت در قبال حوادث غیر مترقبه

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 9 آذر 1393 بازدیدها: 10347 نظرات: 1

مسئولیت مدنی دولت در قبال حوادث غیر مترقبه

نويسنده : کامران اکرمی افشار _وکیل پایه یک دادگستری
مبحث اول :برسی واژگان
مبحث اول :تعاریف
گفتار اول : برسی واژگان
1 : مسئولیت
مسئولیت در قانون مدنی
مسئولیت مدنی:
انواع مسئولیت
الف : مسئولیت قهری
ب: مسئولیت ناشی از عقد
ج : مسئولیت عقدی یا ضمان عقدی
د : مسئولیت اخلاقی

 نمایش یا پنهان متن

ادامه مطلب ...

احساس امنیت و حقوق شهروندی

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 1 اردیبهشت 1393 بازدیدها: 21214 نظرات: 0

احساس امنیت و حقوق شهروندی

آنچه که در ادامه می آید

درباره «امنیت قضایی»

امنیت قضایی در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران

امنیت قضایی و قوه قضائیه

سخن آخر؛ امنیت یا احساس امنیت قضایی؟

ادامه مطلب ...

مفهوم آزادی

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 22 فروردین 1393 بازدیدها: 7428 نظرات: 0

مفهوم آزادی

محمد تقی جعفری در تبیین مفهوم آزادی سه واژه رهایی، آزادی و اختیار را به خدمت گرفته است و با تفکیک آنها از یکدیگر به تبیین این مفهوم فربه در فلسفه سیاسی می پردازد. در مرحله نخست، ایشان رهایی را «باز شدن قید از مسیر جریان اراده به طور نسبی» می داند. برای مثال شخصی که به تبعید و ماندن در مکانی محکوم شده است و حق خروج از آن محدوده را ندارد وقتی این ممنوعیت از وی برداشته شد این شخص رها می شود، اما در عین حال ممکن است محدودیت ها و قیدهای دیگری، آزادی ها و به ویژه آزادی های سیاسی را از او سلب کرده باشد.

ادامه مطلب ...

نقدی بر پیش‌نویس منشور حقوق شهروندی

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 12 فروردین 1393 بازدیدها: 8583 نظرات: 0

آنچه که در ادامه برسی میشود

ـ تعارض بین مقدمه منشور و قواعد عمومی آن.
ـ مندرج بودن برخی از مصادیق حقوق بشر و سیاست‌های عمومی دولت در پیش‌نویس منشور حقوق شهروندی.

ـ عدم جامع‌نگری عملی در پیش‌نویس منشور حقوق شهروندی

ادامه مطلب ...

قتل شبه عمد در هوای آلوده و مسئولیت رئیس‌جمهور، دولت و مدیریت شهری

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 12 فروردین 1393 بازدیدها: 5708 نظرات: 0

در این نوشتار، به تجزیه و تحلیل مبانی مسئولیت قانونی رئیس‌جمهور، دولت، مدیریت شهری تهران و کلان شهرها در قتل شبه عمد یا خطای محض شهروندان در اثر هوای ناپاک تهران و کلان شهرها پرداخته و بر حق مردم در شکایت از دولت و مدیریت شهری و نیز تعقیب حقوق قانونی خویش و نیز مطالبه خسارات قانونی حاصل از صدمات زیست محیطی به جسم و جان و سلامت عمومی خویش و جامعه تاکید داشته است…

ادامه مطلب ...

حقوق شهروندی و احساس امنیت

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 3 اسفند 1392 بازدیدها: 10013 نظرات: 1

حقوق شهروندی و احساس امنیت 

دکتر سید عباس هاشمی پور

مقدمه :
«امنیت قضایی» حقوق اساسی‏ ی هر کشوری است که طی دوره‏های اخیر در بسیاری از قوانین اساسی کشورها گنجانده می‏شود. اساسا «امنیت قضایی»، همزمان با رشد مکانیسم‏ها و ساختارهای قضایی در دوران جدید، معنا و مفهوم جدیدی یافته است. 
در قانون اساسی جمهوری اسلامی ایران نیز «امنیت قضایی» طی اصول متعددی به رسمیت شناخته شده است و به عنوان یکی از حقوق اساسی شهروندان تلقی گردیده است. 

ادامه مطلب ...

شهروندان ،حقوق شهروندی و مشارکت

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 3 اسفند 1392 بازدیدها: 10836 نظرات: 1

شهروندان ،حقوق شهروندی و مشارکت 

مقدمه: شهروندي و جامعه مدني دو مفهومي است كه همواره با يكديگر همراه بوده¬اند، در همين راستا بسياري از انديشمندان، جامعه مدرن را جامعه مدني مي دانند، زيرا مهم ترين ويژگي جامعه مدرن، پيوستگي تفكيك ناپذير آيين شهروندي و مشاركت هاي مدني است و در مركز سياسي-جغرافيايي به نام شهر اتفاق مي افتد. در حالي كه حركت مردم در روند روبه رشد حيات مدني به سمت تكوين جامعه مدني است، از مفهوم(town) به مفهوم(city) مي رسيم. هابرماس جامعه مدني را حوزه اي مي داند كه درآن تصميم گيري ها از طريق فرآيندهاي جمعي و مشاركت فعالانه شهروندان در شرايطي آزاد و برابر صورت مي گيرد. بنابراين قهرمان اصلي جامعه مدني، شهروندي است كه مشاركت از جمله حقوق اساسي وي به شمار مي رود.

ادامه مطلب ...

حقوق شهروندی از دیدگاه امام خمینی (ره)

نویسنده: ستار شیرویی تاریخ: 3 اسفند 1392 بازدیدها: 10458 نظرات: 0

حقوق شهروندی از دیدگاه امام خمینی (ره)

مقدمه

بر این اساس در این نوشتار مختصر، برخی از مفاهیم و مصادیق مربوط به حقوق شهروندی منجمله موارد مربوط به جوانان، فقرا و مستمندان، منع تبعیض در جامعه، حقوق زنان و حقوق سیاسی و اجتماعی شهروندان و..... بیان گردیده است. امید است در این رهگذر گامی هر چند کوچک در ارائه دیدگاه های امام خمینی (ره) برداشته باشیم :
 

ادامه مطلب ...